Case Sococo: Maatschappelijke impact meten? Zo doe je dat

The Social Coffee Collective Sococo wil koffie zo netjes mogelijk naar jouw kopje brengen. De sociale onderneming zet zich in voor FairChain koffie, waarvan iedere schakel in de koffieketen profiteert. Ook importeert Sococo koffiebonen rechtstreeks uit Guatemala, waarbij de boer ruim 45 procent van de verkoopprijs ontvangt.

Het bedrijf heeft de eerste stappen gezet naar datagedreven ondernemen. Perry: ‘Wij verzamelen momenteel alleen basale informatie, bijvoorbeeld op het gebied van ons assortiment. Wat zijn de hardlopers en wat gaat minder?’ Af en toe maakt hij gebruik van Google Analytics. ‘Welke traffic genereren we bij welke doelgroepen? We kijken bijvoorbeeld naar de geografische spreiding van onze klanten. Wij werken vanuit Rotterdam. Bevinden onze klanten zich voornamelijk hier of zijn ze verspreid door heel Nederland? Daar passen wij ons online advertentiebeleid op aan. Maar dit gebeurt minimaal en zeker niet structureel. In de toekomst gaan we daar meer mee doen.’

Impact meten

Behalve eerlijke koffie leveren, ondersteunt Sococo mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt via diverse werkleertrajecten. Hierin is het bedrijf al een stuk verder als het om datagebruik gaat. In samenwerking met organisaties als participatiebedrijf Stroomopwaarts biedt Sococo deze werkleertrajecten aan. ‘De deelnemers volgen een traject als gastheer of gastvrouw, waarin ze barista– en hospitalitytrainingen krijgen. Zo willen we hun talent en creativiteit naar boven halen. Via deze opleidingstrajecten worden ze gedurende drie tot zes maanden voorbereid op de arbeidsmarkt. Van daaruit kunnen ze doorstromen naar een vaste baan bij diverse werkgevers.’ Om de gerealiseerde impact te meten, stelt Sococo een zogeheten impact report op. ‘De deelnemers komen binnen vanuit een bijstandsuitkering, doorlopen ons traject met goed gevolg en na afronding krijgen ze een certificaat. Maar wat gebeurt daarná? Blijven ze bij de sociale werkvoorziening aan de slag of gaan ze het arbeidsproces in? Welke banen krijgen ze, vallen ze terug? Kortom: welke resultaten hebben wij bereikt? De antwoorden op deze vragen bundelen we in het rapport.’

‘Als ik straks tegen een boom rijd, is het wel fijn als een ander weet hoe het bij ons werkt’

Accreditatie creëert waarde

Sococo werkt eraan om het certificaat dat de deelnemers na afloop ontvangen, wettelijk te accrediteren. ‘We geven weliswaar trainingen, maar die hebben we nog niet goed genoeg in kaart gebracht en uitgeschreven.’ Indien de aanvraag van Perry wordt goedgekeurd door de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB), wordt Sococo een officieel werkleerbedrijf – hopelijk gebeurt dat begin 2021. ‘Ons certificaat is dan een papiertje dat wordt erkend. Hopelijk vergroot dit de impact voor de deelnemers, omdat het een vervolgstap makkelijker maakt.’ Voor Perry was het schrijven van een opleidingsplan voor de SBB belangrijk. ‘In het plan staat hoe de trainingen zijn vormgegeven, hoe het werkproces in elkaar zit, het theoretische deel van de opleidingen en de voorbereidingen van de trajecten. Ik kan het allemaal wel in mijn eentje doen, maar als ik straks tegen een boom rijd en in het ziekenhuis terechtkom, dan is het wel fijn als iemand anders weet hoe het bij ons werkt. Zo borgen we de processen.’ Een accreditatie kan bovendien helpen om meer deelnemers te trekken. En hoe meer deelnemers, hoe meer impact. ‘Door de data die we via die groeiende groep deelnemers verzamelen, krijgen we beter inzicht in welke training het meeste succes behaalt. Is dat bij een koffietraining of een hospitality training, of juist een mix? En bij welke doelgroep dan?’

‘Fijn als klanten kunnen laten zien dat zij bijdragen aan een inclusieve samenleving’

Marketing

Impact meten is niet alleen relevant voor de interne processen van de organisatie, het creëert ook marketingwaarde voor klanten. Sococo biedt namelijk niet alleen koffie, maar zorgt bij bedrijven voor de volledige koffievoorziening, inclusief bar met barista en apparatuur. ‘Het oogt krachtiger als ondernemingen kunnen laten zien dat zij met hun servicecontract bijdragen aan werkleertrajecten, en daarmee aan een inclusieve samenleving. Er zijn ook mogelijkheden om het meten van impact door te trekken naar het buitenland. Naar Guatemala bijvoorbeeld, waar de koffie vandaan komt, om daar de resultaten in de koffieketen te meten. Dat zijn allemaal plannen voor de toekomst.’

Verantwoord data gebruiken

Als je werkt met data, komt bijna altijd de vraag op hoe je dat zo verantwoord mogelijk doet. ‘De scheidslijn tussen verantwoord en onverantwoord datagebruik is vaag. Als sociaal ondernemers zitten we ook allemaal op Google, en gebruiken we allemaal Instagram en Facebook. Kun je dat verantwoord datagebruik noemen?’ Perry denkt dat op dit vlak een beduidende rol ligt bij een sociaal ondernemer. Hij gaat in ieder geval bewust om met data. ‘Heel simpel: zorg er bijvoorbeeld voor dat je daadwerkelijk volgens de privacyrichtlijnen nieuwsbrieven verstuurd. Voor Sococo betekent dit dat we dat alleen doen naar mensen die zich er ook daadwerkelijk voor hebben ingeschreven. Bij uitschrijving verwijderen we de e-mailadressen ook daadwerkelijk uit de adressenlijst. Voor het posten van foto’s op social media bestaat een toestemmingsbeleid. Het draait bij data allemaal om respect.’

Tips van Perry

1. Begin er gewoon mee 
   ‘Je moet tijd en energie steken in data en er bewust tijd voor vrijmaken. Op de lange termijn verdient dat zich terug, ook al zijn de resultaten niet direct zichtbaar.’
2. Maak gebruik van andermans kennis
   ‘Maak gebruik van de kennis van de nieuwe generatie. Neem bijvoorbeeld een goede stagiair (of medewerker) aan die het meten van impact of het schrijven van een impact report gedeeltelijk uit handen kan nemen.’
3. Volg een workshop
   ‘Wij vogelden een en ander gewoon zelf uit. Zo volgde ik een workshop Google Analytics. Hoe kun je social media inzetten om je bedrijf zichtbaar te maken?’
4. Vraag jezelf geregeld af: wat is het nut van het verzamelen van data? ‘Je kan je helemaal suf analyseren, maar datagebruik moet relevant zijn. Wat voegt het toe aan jouw bedrijf? Het moet altijd in relatie staan tot de groei van je organisatie of bijdragen de impact die je wilt maken.’